אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:מעדיצין"

קיין ענדערונג אין גרייס ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
החלפת טקסט – "פריערדיק" ב־"פריערדיג"
ק (החלפת טקסט – "ײַ" ב־"יי")
ק (החלפת טקסט – "פריערדיק" ב־"פריערדיג")
שורה 21: שורה 21:
אין דער [[העלעניזם|העלעניסטישער]] תקופה איז געגרינדעט געווארן אין [[אלעקסנדריע]], [[עגיפטן]], א שולע פאר מעדיצין, וואו מען האט געפארשט אנאטאמיע און [[פיזיאלאגיע]] דורך פאלמעסן די קערפער פון טויטע פארברעכער.
אין דער [[העלעניזם|העלעניסטישער]] תקופה איז געגרינדעט געווארן אין [[אלעקסנדריע]], [[עגיפטן]], א שולע פאר מעדיצין, וואו מען האט געפארשט אנאטאמיע און [[פיזיאלאגיע]] דורך פאלמעסן די קערפער פון טויטע פארברעכער.


מעדיצין אין [[אוראלט רוים]] איז, אזוי ווי אנדערע געביטן פון וויסנשאפט, באאיינפלוסט געווארן פון גריכנלאנד. דער גריך [[אסקלעפיאדעס]] ([[ערשטער יארהונדערט פאר דער ציווילער רעכענונג]]) האט אונטערשיידט צווישן אקוטע און כראנישע קראנקייטן, האט געניצט מאסאזש און האט דערקענט גייסטיקע קרענק. דער גריך [[גאלען]] (200-129), דער גרעסטער געלערנטער פון מעדיצין אין דער רוימישער אימפעריע, איז געווען דער ערשטער אויסצופירן פיזיאלאגישע אויספרואוון, האט פעסטגעשטעלט אז [[בלוט]] פליסט אין די [[אדער]]ן (נישט [[לופט]] אזוי די פריערדיקע האבן געהאלטן) אבער אן צו פארשטיין די בלוט צירקולאציע און האט געפארשט די [[צענטראלע נערוון סיסטעם]] (דורך עקספערימענטן מיט לעבעדיקע [[מאלפע]]ס און אנדערע [[זויגער]]ס). זיינע פילע וויסנשאפטלעכע שאפונגען זענען געווען די מעדיצינישע ליטעראטור אינעם [[מיטל אלטער]]. אבער צוליב עטלעכע גרייזיקע פארשטאנדן אינעם איז די אנטוויקלונג פון מעדיצין געווארן צוריקגעהאלטן פאר א לענגערער תקופה.
מעדיצין אין [[אוראלט רוים]] איז, אזוי ווי אנדערע געביטן פון וויסנשאפט, באאיינפלוסט געווארן פון גריכנלאנד. דער גריך [[אסקלעפיאדעס]] ([[ערשטער יארהונדערט פאר דער ציווילער רעכענונג]]) האט אונטערשיידט צווישן אקוטע און כראנישע קראנקייטן, האט געניצט מאסאזש און האט דערקענט גייסטיקע קרענק. דער גריך [[גאלען]] (200-129), דער גרעסטער געלערנטער פון מעדיצין אין דער רוימישער אימפעריע, איז געווען דער ערשטער אויסצופירן פיזיאלאגישע אויספרואוון, האט פעסטגעשטעלט אז [[בלוט]] פליסט אין די [[אדער]]ן (נישט [[לופט]] אזוי די פריערדיגע האבן געהאלטן) אבער אן צו פארשטיין די בלוט צירקולאציע און האט געפארשט די [[צענטראלע נערוון סיסטעם]] (דורך עקספערימענטן מיט לעבעדיקע [[מאלפע]]ס און אנדערע [[זויגער]]ס). זיינע פילע וויסנשאפטלעכע שאפונגען זענען געווען די מעדיצינישע ליטעראטור אינעם [[מיטל אלטער]]. אבער צוליב עטלעכע גרייזיקע פארשטאנדן אינעם איז די אנטוויקלונג פון מעדיצין געווארן צוריקגעהאלטן פאר א לענגערער תקופה.


אין די לענדער פונעם [[כאליפאט]] האבן יידישע און מוסולמענישע דאקטוירים אנטוויקלט מעדיצין. מען האט איבערגעזעצט די שריפטן פון גאלען און היפאקראטוס אויף אראביש און העברעיש, און אויך האבן זיי פארפאסט נייע ביכער וועגן מעדיצין. אין [[קארדאבע]] און [[טולוז]] האט מען אויפגעשטעלט שולעס פאר מעדיצין. [[אל-ראזי]] פון [[באגדאד]] (923-865) האט געשריבן וויאזוי צו געבן א דיאגנאזע צווישן [[פאקן]] און [[מאזלען]].  [[איבן סינא]] (1037-980) האט פארפאסט דעם "קאַנאן" וואס האט געברענגט צוזאמען גאר די מעדיצינישע וויסן פון יענער צייט, און דאס איז געווארן דאס חשובסע בוך אין דער [[מיטל אלטער]].
אין די לענדער פונעם [[כאליפאט]] האבן יידישע און מוסולמענישע דאקטוירים אנטוויקלט מעדיצין. מען האט איבערגעזעצט די שריפטן פון גאלען און היפאקראטוס אויף אראביש און העברעיש, און אויך האבן זיי פארפאסט נייע ביכער וועגן מעדיצין. אין [[קארדאבע]] און [[טולוז]] האט מען אויפגעשטעלט שולעס פאר מעדיצין. [[אל-ראזי]] פון [[באגדאד]] (923-865) האט געשריבן וויאזוי צו געבן א דיאגנאזע צווישן [[פאקן]] און [[מאזלען]].  [[איבן סינא]] (1037-980) האט פארפאסט דעם "קאַנאן" וואס האט געברענגט צוזאמען גאר די מעדיצינישע וויסן פון יענער צייט, און דאס איז געווארן דאס חשובסע בוך אין דער [[מיטל אלטער]].