אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:טויט מארש"

ק
החלפת טקסט – " ווו " ב־" וואו "
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: בֿ ← ב (5))
ק (החלפת טקסט – " ווו " ב־" וואו ")
שורה 11: שורה 11:
במשך  פונעם ווינטער פון 1944-1945 האָבן די דייטשן געוויסט אַז זיי האָבן בעצם פאַרלוירן דעם קריג. דאָס האָט זיי געברענגט צו עוואַקואירן די [[קאנצענטראציע לאגער|קאָנצענטראַציע לאַגערן]] אין [[פוילן|פּוילן]], און צווינגן זייערע אַרעסטאַנטן צו מאַרשירן קיין [[דייטשלאַנד]]. די אידן זעלבסט האָבן געלעבט אין שטענדיקן פּחד פון דערמאָרדעט ווערן בעת די לעצטע פאַזעס פונעם קריג וויבאַלד מען האָט זיי מער נישט געדאַרפט פאַר קיין אַרבעט.
במשך  פונעם ווינטער פון 1944-1945 האָבן די דייטשן געוויסט אַז זיי האָבן בעצם פאַרלוירן דעם קריג. דאָס האָט זיי געברענגט צו עוואַקואירן די [[קאנצענטראציע לאגער|קאָנצענטראַציע לאַגערן]] אין [[פוילן|פּוילן]], און צווינגן זייערע אַרעסטאַנטן צו מאַרשירן קיין [[דייטשלאַנד]]. די אידן זעלבסט האָבן געלעבט אין שטענדיקן פּחד פון דערמאָרדעט ווערן בעת די לעצטע פאַזעס פונעם קריג וויבאַלד מען האָט זיי מער נישט געדאַרפט פאַר קיין אַרבעט.


דעם 18טן יאַנואַר 1945, האָט זיך די עוואַקואַציע פון [[אוישוויץ]] און זיינע אונטערלאַגערן אָנגעהויבן. אַרום 60,000 מיינסטנס אידישע אַרעסטאַנטן, זענען מאַרשירט געוואָרן קיין [[לאסלאו|וואדזיסלאוו]] ([[Loslau]] אויף דייטש), ווו זיי זענען פּלאַצירט געוואָרן אויף געפּאַקטע פראַכט באַנען און טראַנספּאָרטירט געוואָרן צו אַנדערע [[קאנצענטראציע לאגער|קאָנצענטראַציע לאַגערן]] ווייטער אויף מערב, אַזעלכע ווי [[גראס-ראזען|גראס ראזען]],  [[דאכוי]] און [[מאטהויזן]]. צום ווייניקסטנס 15,000 מענטשן זענען געשטאָרבן אָדער דערהרגעט געוואָרן ביי דעם באַזונדערן טויט מאַרש. דריי טעג שפּעטער, דעם 21טן יאַנואַר, זענען 4,000 אַרעסטאַנטן, מייסטנס אידן פאַרשיקט געוואָרן פונעם ? לאַגער. אין דעם חודש האָבן די דייטשן אויך אָנגעהויבן אויסליידיגן דעם [[סטוטהאף]] לאַגער קאָמפּלעקס-נעץ וועלכער האָט אין יענער צייט געהאַלטן 47,000 אַרעסטאַנטן, איבער 35,000 פון זיי אידן רוב פון זיי פרויען. אַ סך-הכל פון 7,000  אידן 6,000 פרויען און 1,000 מענער האָבן געצווינגנערהייט מאַרשירט פאַר 10 טעג. זיבן הונדרעט זענען דערמאָרדעט געוואָרן אינמיטן וועג. די וועלכע האָבן איבערגעלעבט דעם מאַרש אליין זענען אָנגעקומען צום [[באלטישער ים|באַלטישן ים]] דעם 31טן יאַנואַר. דעם זעלבן טאָג האָבן די [[נאציזם|נאַציס]] אריינגעשטופּט די איבערגעבליבענע אַרעסטאַנטן אינעם ים אַריין און זיי געשאָסן― בלויז דרייצן האָבן איבערגעלעבט.
דעם 18טן יאַנואַר 1945, האָט זיך די עוואַקואַציע פון [[אוישוויץ]] און זיינע אונטערלאַגערן אָנגעהויבן. אַרום 60,000 מיינסטנס אידישע אַרעסטאַנטן, זענען מאַרשירט געוואָרן קיין [[לאסלאו|וואדזיסלאוו]] ([[Loslau]] אויף דייטש), וואו זיי זענען פּלאַצירט געוואָרן אויף געפּאַקטע פראַכט באַנען און טראַנספּאָרטירט געוואָרן צו אַנדערע [[קאנצענטראציע לאגער|קאָנצענטראַציע לאַגערן]] ווייטער אויף מערב, אַזעלכע ווי [[גראס-ראזען|גראס ראזען]],  [[דאכוי]] און [[מאטהויזן]]. צום ווייניקסטנס 15,000 מענטשן זענען געשטאָרבן אָדער דערהרגעט געוואָרן ביי דעם באַזונדערן טויט מאַרש. דריי טעג שפּעטער, דעם 21טן יאַנואַר, זענען 4,000 אַרעסטאַנטן, מייסטנס אידן פאַרשיקט געוואָרן פונעם ? לאַגער. אין דעם חודש האָבן די דייטשן אויך אָנגעהויבן אויסליידיגן דעם [[סטוטהאף]] לאַגער קאָמפּלעקס-נעץ וועלכער האָט אין יענער צייט געהאַלטן 47,000 אַרעסטאַנטן, איבער 35,000 פון זיי אידן רוב פון זיי פרויען. אַ סך-הכל פון 7,000  אידן 6,000 פרויען און 1,000 מענער האָבן געצווינגנערהייט מאַרשירט פאַר 10 טעג. זיבן הונדרעט זענען דערמאָרדעט געוואָרן אינמיטן וועג. די וועלכע האָבן איבערגעלעבט דעם מאַרש אליין זענען אָנגעקומען צום [[באלטישער ים|באַלטישן ים]] דעם 31טן יאַנואַר. דעם זעלבן טאָג האָבן די [[נאציזם|נאַציס]] אריינגעשטופּט די איבערגעבליבענע אַרעסטאַנטן אינעם ים אַריין און זיי געשאָסן― בלויז דרייצן האָבן איבערגעלעבט.


די עוואַקואַציע פונעם הויפּט לאַגער פון [[גראָס-ראָזען]] און  זיינע אונטערלאַגערן האָט זיך אָנגעהויבן אום פעברואַר 1945. אַלץ אינאיינעם זענען 40,000 אַרעסטאַנטן מאַרשירט געוואָרן, און טויזענטער זענען דערמאָרדעט געוואָרן לענג-אויס דעם וועג.  
די עוואַקואַציע פונעם הויפּט לאַגער פון [[גראָס-ראָזען]] און  זיינע אונטערלאַגערן האָט זיך אָנגעהויבן אום פעברואַר 1945. אַלץ אינאיינעם זענען 40,000 אַרעסטאַנטן מאַרשירט געוואָרן, און טויזענטער זענען דערמאָרדעט געוואָרן לענג-אויס דעם וועג.