אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי יצחק ידידיה פרענקל"
ק (קרדיט + קטגוריות) |
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: ײַ ← יי (2), ײ ← יי) צייכן: מילים_בעייתיות |
||
| שורה 15: | שורה 15: | ||
| חתימה = | | חתימה = | ||
}} | }} | ||
הרב '''יצחק ידידיה פרענקל''' ( [[ | הרב '''יצחק ידידיה פרענקל''' ( [[כ"ו תשרי]] [[ה'תרע"ד|תרע"ד]], [[אקטאבער]] [[1913]] - [[ד' אלול]] [[ה'תשמ"ו|תשמ"ו]], [[8טן סעפטעמבער|8טן]] [[8טן סעפטעמבער|סעפטעמבער]] [[1986]]) איז געווען דער הויפט רב און אב בית די פון [[תל אביב-יפו]]. | ||
== לעבנסגעשיכטע == | == לעבנסגעשיכטע == | ||
| שורה 22: | שורה 22: | ||
אין עלטער פון 9 יאָר האָט ער אָנגעהויבן לערנען אין לינטשיץ אין דער [[ישיבה]] פון רבי עקיבא אשר גוטפריד, א תּלמיד פונעם [[אברהם בארנשטיין|אבני נזר]] פון סאכאטשאוו. אין עלטער פון 13 יאָר האט מען אים געשיקט לערנען אין [[ווארשע|וואַרשע]], אין דער [[ישיבה|מתיבתא]] פון רבי [[מנחם זעמבא]] פון [[פראגא|פראַגאַ]] וואָס האָט געלערנט מיט אים [[חברותא|בחברותא]]. אין ווארשע האט ער באקומען היתר הוראה ביי ד 18 יאר פון זיין רבי'ן הרב מנחם זעמבא פון פראגא, ווי אויך פון הרב שלמה דוד כהנא, ראש פון דער ווארשעווער וועד הרבנים. אויך האט ער באקומען היתר הוראה פון דעם [[בענדין|בענדינער]] רב, רבי [[חנוך צבי הכהן לעווין|הירש העניך לעווין]], און פונעם [[אסטראווצע|אסטראווצער]] רב, [[אדמו"ר|רבי]] [[יחזקאל האלשטאק]]. | אין עלטער פון 9 יאָר האָט ער אָנגעהויבן לערנען אין לינטשיץ אין דער [[ישיבה]] פון רבי עקיבא אשר גוטפריד, א תּלמיד פונעם [[אברהם בארנשטיין|אבני נזר]] פון סאכאטשאוו. אין עלטער פון 13 יאָר האט מען אים געשיקט לערנען אין [[ווארשע|וואַרשע]], אין דער [[ישיבה|מתיבתא]] פון רבי [[מנחם זעמבא]] פון [[פראגא|פראַגאַ]] וואָס האָט געלערנט מיט אים [[חברותא|בחברותא]]. אין ווארשע האט ער באקומען היתר הוראה ביי ד 18 יאר פון זיין רבי'ן הרב מנחם זעמבא פון פראגא, ווי אויך פון הרב שלמה דוד כהנא, ראש פון דער ווארשעווער וועד הרבנים. אויך האט ער באקומען היתר הוראה פון דעם [[בענדין|בענדינער]] רב, רבי [[חנוך צבי הכהן לעווין|הירש העניך לעווין]], און פונעם [[אסטראווצע|אסטראווצער]] רב, [[אדמו"ר|רבי]] [[יחזקאל האלשטאק]]. | ||
אויך האט הרב פרענקל באקומען היתר הוראה פונעם גאון הרב שלום שכנא טשערניאַק, [[מאטשעוו|מאטשעווער]] רב און מחבר פון "משמרת שלום". דאָס איז געווען ווען הרב שלום שכנא טשערניאַק איז אנגעקומען אין ווארשע אין אדר תר"ץ (1930) און עטלעכע בחורים אין יונגעלייט תלמידי חכמים, אריינגערעכנט צווישן זיי הרב פרענקל, האבן אים געבעטן געבן היתר הוראה.{{הערה|עדות הרב חיים פרנקל, רישום: דב טננבוים, 17.1.2017, אוסף טננבוים, תל אביב}} רבי יצחק ידידיה פרענקל האָט פארציילט אז כדי צו באקומען היתר הוראה פון הרב טשערניאק האט מען געדארפט | אויך האט הרב פרענקל באקומען היתר הוראה פונעם גאון הרב שלום שכנא טשערניאַק, [[מאטשעוו|מאטשעווער]] רב און מחבר פון "משמרת שלום". דאָס איז געווען ווען הרב שלום שכנא טשערניאַק איז אנגעקומען אין ווארשע אין אדר תר"ץ (1930) און עטלעכע בחורים אין יונגעלייט תלמידי חכמים, אריינגערעכנט צווישן זיי הרב פרענקל, האבן אים געבעטן געבן היתר הוראה.{{הערה|עדות הרב חיים פרנקל, רישום: דב טננבוים, 17.1.2017, אוסף טננבוים, תל אביב}} רבי יצחק ידידיה פרענקל האָט פארציילט אז כדי צו באקומען היתר הוראה פון הרב טשערניאק האט מען געדארפט באווייזן ברייטע און טיפע ידיעות אין א בחינה וואס האט געדויערט טעג.{{הערה|דוד ברוך לאו, ספר הזיכרון למרן הגר"י פרנקל זצ"ל, מכון ירושלים, תשנ"ב, עמ' קל–קלא}} אין וואַרשע האט הרב פרענקל אויך באגעגנט מיטן [[חפץ חיים]] וואס האט אים געבענטשט מיט [[ברכת כהנים]]. | ||
הרב פרענקל פלעג פארן אלס [[חסיד]] צום "[[אברהם מרדכי אלטער|אמרי-אמת]]" פון [[גער]], סיי אין פוילן און סיי שפעטער אין ארץ ישראל. נאכדעם ווען ער האט באקומען היתר הוראה, האָט דער אמרי-אמת געהייסן געבן אים אן עליה שבת אין זיין בית מדרש אין גער, הגם ער איז נאך געווען א בחור, און עס איז נישט געווען אָנגענומען געבן עליות צו בחורים. נאָך דעם הסתלקות פונעם אמרי אמת, איז הרב פרענקל געווארן מקורת צו זיין זון, דעם "[[ישראל אלטער|בית ישראל]]". | הרב פרענקל פלעג פארן אלס [[חסיד]] צום "[[אברהם מרדכי אלטער|אמרי-אמת]]" פון [[גער]], סיי אין פוילן און סיי שפעטער אין ארץ ישראל. נאכדעם ווען ער האט באקומען היתר הוראה, האָט דער אמרי-אמת געהייסן געבן אים אן עליה שבת אין זיין בית מדרש אין גער, הגם ער איז נאך געווען א בחור, און עס איז נישט געווען אָנגענומען געבן עליות צו בחורים. נאָך דעם הסתלקות פונעם אמרי אמת, איז הרב פרענקל געווארן מקורת צו זיין זון, דעם "[[ישראל אלטער|בית ישראל]]". | ||
אין יאר תרצ"ב ([[1932]]) ווען ער איז געווען אַלט 18 יאָר האט ער חתונה געהאט מיט רביצין חנה לאה, טאכטער פון רבי חיים אלעזר בראַנד, א סקערנעוויצער חסיד, אין דעם דארף קערנעזשע, פוילן, (ער און זיין פרוי זעלדא רחל פיטעל פון גאמבין מיט זייער גאנצע משפּחה זענען אומגעקומען ביי דער דייטשע באמבארדירונג אויף קערנעזשע אין ג' תשרי ת"ש. נאָך | אין יאר תרצ"ב ([[1932]]) ווען ער איז געווען אַלט 18 יאָר האט ער חתונה געהאט מיט רביצין חנה לאה, טאכטער פון רבי חיים אלעזר בראַנד, א סקערנעוויצער חסיד, אין דעם דארף קערנעזשע, פוילן, (ער און זיין פרוי זעלדא רחל פיטעל פון גאמבין מיט זייער גאנצע משפּחה זענען אומגעקומען ביי דער דייטשע באמבארדירונג אויף קערנעזשע אין ג' תשרי ת"ש. נאָך זיין חתונה האָט ער געוואוינט אין קערנעזשע און געעפנט דארט א ישיבה פאר יונגע בחורים. דערנאָך איז ער באשטימט געוואָרן צו דינען ווי א מורה הוראה אין דער חרדישער געמיינדע אין דער שטאָט ריפּין אין פוילן, נאָענט צום דייטשן גרענעץ. | ||
== משפחה == | == משפחה == | ||
הרב פרענקל און זיין ווייב חנה לאה (נפטר געווארן: [[ | הרב פרענקל און זיין ווייב חנה לאה (נפטר געווארן: [[ד' שבט]] [[ה'תשנ"ז|תשנ"ז]] [[12טן יאנואר|, 12טן יאנואר]] [[1997]] ) האבן געהאט פיר זין און א טאכטער: | ||
* הרב איסר פרענקל (תרצ"ג, [[1933]] - [[י"ז אב|י"זI אב]] תש"ע, [[2010]] ) - רב פון בבלי קוואַרטאַל אין תל אביב; איידעם פון רבי עקיבא גראס, רב פון בקעה געגנט אין ירושלים. | * הרב איסר פרענקל (תרצ"ג, [[1933]] - [[י"ז אב|י"זI אב]] תש"ע, [[2010]] ) - רב פון בבלי קוואַרטאַל אין תל אביב; איידעם פון רבי עקיבא גראס, רב פון בקעה געגנט אין ירושלים. | ||
* רבי יהודה אריה לייב פרענקל (תרצ"ד, [[1934]] - ד' כסלו תשמ"ה, [[1984]] ) - [[דיין]] אין [[פתח תקוה]] בית דין. נפטר געווארן צוויי טעג נאָך | * רבי יהודה אריה לייב פרענקל (תרצ"ד, [[1934]] - ד' כסלו תשמ"ה, [[1984]] ) - [[דיין]] אין [[פתח תקוה]] בית דין. נפטר געווארן צוויי טעג נאָך זיין פופציקסטן געבורטסטאָג. איידעם פון רבי משה לייב ציינווירט פון טבריה. | ||
* הרב שמעון מנחם פרענקל (געבוירן תרצ"ו, [[1936]]) - רב פון דער אנטאָפאליער קהילה אין צענטער פון תל אביב, אמאל געווען באנק לאומי אמבודסמאן . איידעם פון [[וואסלוי (הויף)|וואסלויער]] רבי'ן, רבי יעקב שלמה האלפרין. | * הרב שמעון מנחם פרענקל (געבוירן תרצ"ו, [[1936]]) - רב פון דער אנטאָפאליער קהילה אין צענטער פון תל אביב, אמאל געווען באנק לאומי אמבודסמאן . איידעם פון [[וואסלוי (הויף)|וואסלויער]] רבי'ן, רבי יעקב שלמה האלפרין. | ||
* יעקב אליהו פרענקל (תרצ"ח, [[1937]] - ב' אדר א' תשס"ג, [[2003]]). האָט אָנגעפירט מיט אַ יתומים־הויז אין דעם יד אליהו געגנט פון תל אביב. | * יעקב אליהו פרענקל (תרצ"ח, [[1937]] - ב' אדר א' תשס"ג, [[2003]]). האָט אָנגעפירט מיט אַ יתומים־הויז אין דעם יד אליהו געגנט פון תל אביב. | ||
| שורה 47: | שורה 47: | ||
[[קאַטעגאָריע:גערער חסידים]] | [[קאַטעגאָריע:גערער חסידים]] | ||
{{DEFAULTSORT:פרענקל, יצחק_ידידיה}} | {{DEFAULTSORT:פרענקל, יצחק_ידידיה}} | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
רעוויזיע פון 23:05, 8 דעצעמבער 2022
.jpg) |
הרב יצחק ידידיה פרענקל ( כ"ו תשרי תרע"ד, אקטאבער 1913 - ד' אלול תשמ"ו, 8טן סעפטעמבער 1986) איז געווען דער הויפט רב און אב בית די פון תל אביב-יפו.
לעבנסגעשיכטע
ער איז געבוירן געווארן אין לונטשיץ, פוילן, צו זיין פאָטער, הרב אהרן פרענקל, א רב אין דער שטאָט, און שפּעטער רב פון דער "אור תורה" שול און הויפּט פון דער כשרות אפטיילונג פון דער הויפט ראבינאט פון תל אביב-יפו, און צו זיין מוטער רביצין לאה, טאכטער פון הרב געצל קעניג, מוהל פון דער יידישער קהילה אין לונטשיץ.
אין עלטער פון 9 יאָר האָט ער אָנגעהויבן לערנען אין לינטשיץ אין דער ישיבה פון רבי עקיבא אשר גוטפריד, א תּלמיד פונעם אבני נזר פון סאכאטשאוו. אין עלטער פון 13 יאָר האט מען אים געשיקט לערנען אין וואַרשע, אין דער מתיבתא פון רבי מנחם זעמבא פון פראַגאַ וואָס האָט געלערנט מיט אים בחברותא. אין ווארשע האט ער באקומען היתר הוראה ביי ד 18 יאר פון זיין רבי'ן הרב מנחם זעמבא פון פראגא, ווי אויך פון הרב שלמה דוד כהנא, ראש פון דער ווארשעווער וועד הרבנים. אויך האט ער באקומען היתר הוראה פון דעם בענדינער רב, רבי הירש העניך לעווין, און פונעם אסטראווצער רב, רבי יחזקאל האלשטאק.
אויך האט הרב פרענקל באקומען היתר הוראה פונעם גאון הרב שלום שכנא טשערניאַק, מאטשעווער רב און מחבר פון "משמרת שלום". דאָס איז געווען ווען הרב שלום שכנא טשערניאַק איז אנגעקומען אין ווארשע אין אדר תר"ץ (1930) און עטלעכע בחורים אין יונגעלייט תלמידי חכמים, אריינגערעכנט צווישן זיי הרב פרענקל, האבן אים געבעטן געבן היתר הוראה.[1] רבי יצחק ידידיה פרענקל האָט פארציילט אז כדי צו באקומען היתר הוראה פון הרב טשערניאק האט מען געדארפט באווייזן ברייטע און טיפע ידיעות אין א בחינה וואס האט געדויערט טעג.[2] אין וואַרשע האט הרב פרענקל אויך באגעגנט מיטן חפץ חיים וואס האט אים געבענטשט מיט ברכת כהנים.
הרב פרענקל פלעג פארן אלס חסיד צום "אמרי-אמת" פון גער, סיי אין פוילן און סיי שפעטער אין ארץ ישראל. נאכדעם ווען ער האט באקומען היתר הוראה, האָט דער אמרי-אמת געהייסן געבן אים אן עליה שבת אין זיין בית מדרש אין גער, הגם ער איז נאך געווען א בחור, און עס איז נישט געווען אָנגענומען געבן עליות צו בחורים. נאָך דעם הסתלקות פונעם אמרי אמת, איז הרב פרענקל געווארן מקורת צו זיין זון, דעם "בית ישראל".
אין יאר תרצ"ב (1932) ווען ער איז געווען אַלט 18 יאָר האט ער חתונה געהאט מיט רביצין חנה לאה, טאכטער פון רבי חיים אלעזר בראַנד, א סקערנעוויצער חסיד, אין דעם דארף קערנעזשע, פוילן, (ער און זיין פרוי זעלדא רחל פיטעל פון גאמבין מיט זייער גאנצע משפּחה זענען אומגעקומען ביי דער דייטשע באמבארדירונג אויף קערנעזשע אין ג' תשרי ת"ש. נאָך זיין חתונה האָט ער געוואוינט אין קערנעזשע און געעפנט דארט א ישיבה פאר יונגע בחורים. דערנאָך איז ער באשטימט געוואָרן צו דינען ווי א מורה הוראה אין דער חרדישער געמיינדע אין דער שטאָט ריפּין אין פוילן, נאָענט צום דייטשן גרענעץ.
משפחה
הרב פרענקל און זיין ווייב חנה לאה (נפטר געווארן: ד' שבט תשנ"ז , 12טן יאנואר 1997 ) האבן געהאט פיר זין און א טאכטער:
- הרב איסר פרענקל (תרצ"ג, 1933 - י"זI אב תש"ע, 2010 ) - רב פון בבלי קוואַרטאַל אין תל אביב; איידעם פון רבי עקיבא גראס, רב פון בקעה געגנט אין ירושלים.
- רבי יהודה אריה לייב פרענקל (תרצ"ד, 1934 - ד' כסלו תשמ"ה, 1984 ) - דיין אין פתח תקוה בית דין. נפטר געווארן צוויי טעג נאָך זיין פופציקסטן געבורטסטאָג. איידעם פון רבי משה לייב ציינווירט פון טבריה.
- הרב שמעון מנחם פרענקל (געבוירן תרצ"ו, 1936) - רב פון דער אנטאָפאליער קהילה אין צענטער פון תל אביב, אמאל געווען באנק לאומי אמבודסמאן . איידעם פון וואסלויער רבי'ן, רבי יעקב שלמה האלפרין.
- יעקב אליהו פרענקל (תרצ"ח, 1937 - ב' אדר א' תשס"ג, 2003). האָט אָנגעפירט מיט אַ יתומים־הויז אין דעם יד אליהו געגנט פון תל אביב.
- רביצין חיה איטא (חַייִטא) לוי (געבוירן תרצ"ט 1939), ווייב פון הרב ישראל מאיר לוי .
רעפערענצן
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!