באַקוקן דעם קאוד פון דרעפט:פנחס גאלדשמידט

{{דרעפט}}
{{רב
| בילד = [[טעקע:נשיאה הנוכחי של ועידת רבני אירופה.png|לא ממוסגר]]
| געבורט דאטום = יולי 21 1963
| געבורט ארט = [[ציריך]]
| לערנארט = * [[פאניוועזשער ישיבה]]
* [[נר ישראל]]
| אמטן = פרעזידענט פון ועידת רבני אירופה, רב פון די ליטווישע קהילה אין מאסקווע
| פרעמיעס און פארערונג = {{מונחון|ערנלעגיאן|העכסטער באערונג אין פראנקרייך}}
| וועבזייטל = {{URL|www.jewishcom.ru}}
}}
[[טעקע:PINCHAS-1-.jpg|לינקס|קליין| גאָלדשמידט אין 1998]]
[[טעקע:9b_Pinchas_Goldschmidt,_Vorsitzender_der_Europäischen_Rabbinerkonferenz_bei_der_Einweihung_der_Speyerer_Synagoge.jpg|לינקס|קליין| גאלדשמידט ביי די 2011 איינשווערונג פון בית שלום בית כנסת אין שפיער, דייטשלאנד]]
[[טעקע:Jerzy_Buzek_-_Pinchas_Goldschmidt_-_Jose_Manuel_Barroso_-_Herman_Van_Rompuy_-_2011.jpg|קליין| גאָלדשמידט און אי.יו. פירער Jerzy Buzek, José Manuel Barroso און Herman Van Rompuy, [[בריסל ראיאן|בריסל]], 2011]]
[[טעקע:Pinchas_Goldschmidt_World_Economic_Forum_2013_(2).jpg|קליין|גאָלדשמידט ביי די WEF 2013]]
הרב '''פנחס גאלדשמידט''' (געבוירן דעם 21סטן יולי 1963) איז א רב, און האט געדינט אלס רב פון דער [[ליטוואקעס|ליטווישער]] קהילה אין [[מאסקווע|מאָסקווע]], רוסלאנד זינט 1993 דינענדיג אין דער [[מאסקווער כאראל שול]] און א מיטגליד פון דער פרעזידענטשאפט פונעם [[רוסישער-אידישער קאנגרעס|רוסישן אידישן קאנגרעס]], וואס נעמט אריין בעיקר די געמיינדעס וועלכע זענען צוגעבונדן מיט דעם ליטווישן שטראם אין [[רוסלאנד]]. ער האָט אויך געגרינדעט און אָנגעפירט דעם מאָסקווער [[בית דין]] פון דער [[קהל פון זעלבסטשטענדיגע שטאטן]] (CIS) זינט 1989, און זינט 2011 דינט ער אלס פרעזידענט פון דער [[קאנפערענץ פון אייראפעאישע רבנים]] (CER) וועלכע פאראייניגט איבער זיבן הונדערט כלל רבנים פון [[דובלין]] ביז [[כאבאראווסק]].

== ביאגראפיע ==
גאָלדשמידט איז געבוירן געוואָרן צו שלמה און עליזאַבעט אין [[ציריך]], שווייץ. זיין משפּחה האָט געוואוינט אין דער [[שווייץ]] שוין פיר דורות. זיין פאטער איז אַן אינדוסטריאַליסט וואָס האט אנטוויקלט אַ סיסטעם פאַר סאָרטירן און מסדר זיין [[קליידונג|קליידער]]. זיין עלטער זיידע פון זיין פאטער'ס זייט האָט געדינט אַלס הויפּט-רב פון [[דענמארק|דענמאַרק]] און שפּעטער פון דער קהילה אין ציריך.

ער האט געלערנט ביי הרב [[רבי משה סאלאווייטשיק (שווייץ)|משה סאלאווייטשיק]], און שפעטער אין דער [[פאניוועזשער ישיבה]] אין [[בני ברק]], און ישיבות [[מרכז הרב]], [[טעלזער ישיבה|טעלז]], [[מירער ישיבה|מיר]], און [[נר ישראל]] אין [[באלטימאר]], וואו ער האט אויך באקומען היתר הוראה. אין דער זעלבער צייט האט ער געלערנט אין די דזשאָהנס האָפּקינס אינסטיטוט, וואו ער האט באקומען אַ מאַסטער'ס גראַד.

צווישן 1987 און 1989 איז ער געווען רב אין [[נוף הגליל|אויבער נצרת]], און איז געווען שטארק פארמישט אין דער גייסטיגער ארייננעמען פון עולים פון [[סאוויעטן פארבאנד]]. אין 1989 איז ער געשיקט געוואָרן דורך זיין רבי, רבי משה סאָלאָווייטשיק, צו פּרעזידירן דעם [[בית דין]] פון די סאוויעטן פארבאנד און שפּעטער פון די [[קהל פון זעלבסטשטענדיגע שטאטן]], אין 1990 האָט ער געשאַפן די ריכטליניעס אין צוזאַמענאַרבעט מיט דעם מדינת ישׂראל'דיגן אינערן-מיניסטעריום, כּדי צו באַשטעטיגן די אידן וואָס האָבן באַהאַלטן זייער אידישער אידענטיטעט אין דער סאָוויעטישער צייט{{הערה|[http://www.zomet.org.il Zomet Institute]|כיוון=שמאל}}.

אין [[רוסלאנד]] האָט הרב גאלדשמידט געאַרבעט ווידער אויפצושטעלן אידישן כלל-לעבן, אַריינגערעכנט [[שולע]]ס, אַ בית דין, א חברא קדישא, כשר'ע זופּ-קיכן, ישיבות און פּאָליטישע שירעם סטרוקטורן, ווי דער [[רוסישער אידישער קאָנגרעס]], וואס ער איז געווען איינער פון די גרינדער און וואו ער דינט אלס מיטגליד פונעם פרעזידענטשאפט, און דער קאָנגרעס פון אידישע רעליגיעזע אָרגאַניזאַציעס און אַססאָסיאַציעס אין רוסלאַנד (CJROAR){{הערה|{{צייגט וועב|url=http://www.ncsj.org/AuxPages/092805Goldschmidt.shtml|archiveurl=https://archive.today/20120905002715/http://www.ncsj.org/AuxPages/092805Goldschmidt.shtml|archivedate=5טן סעפטעמבער 2012|title=Moscow Rabbi Returns – 12.19.2005|publisher=National Coalition Supporting Soviet Jewry}}}}. אויך אויף זיין איניציאטיוו זענען געגרינדעט געווארן די "אהלי יעקב" ישיבה אין מאסקווע, און די "עץ חיים" אלגעמיינע אידישע שולע. הרב גאלדשמידט איז באקאנט אלס רב פון טייל פון די [[רוסישע אליגארכן]] און ביליאנערן, אריינגערעכנט [[ארקאדי גיידאמאק|ארקאדי גאידאמאק]]. דער רב האט געשריבן א שו"ת איבער [[הלכה]]'דיגע פראבלעמען פון די אידן פון [[קהל פון זעלבסטשטענדיגע שטאטן]] וואס הייסט "זכרון בספר".

אין יאנואר 2005 האבן פינף הונדערט מענטשן, אריינגערעכנט [[צייטונג]]ס [[רעדאקטירונג|רעדאקטארן]], פובליק אינטעלעקטואלן און ניינצן [[דומא]] (רוסישע לעגיסלאַטיווע קערפערשאַפט) דעפוטאטן פארעפנטליכט אן אפעלאט צום פראקוראר גענעראל פון רוסלאנד, וואס האט געבעטן צו פארמאכן דאס אידישע ארגאניזירטע לעבן אין רוסלאנד. א שפעטערדיגע [[טעלעוויזיע פראגראם|טעלעוויזיע]]-אריינרופן-שאו, ביי וועלכע 100,000 מענטשן האבן טעלעפאָנירט, האט געזאגט אז 54% פון די באטייליגטע שטיצן דעם געדאנק פון פארבאטן אלע אידישע ארגאניזאציעס אין רוסלאנד. גאלדשמידט האט געשריבן אן ענטפער געווענדעט צו דמיטרי ראגאזין, פירער פון דער [[נאציאנאליזם|נאציאנאליסטישער]] ראדינא (מוטערלאנד) [[פאליטישע פארטיי|פארטיי]], וועלכער האט זיך דעמאלט אנטשולדיגט און זיך דערווייטערט פון דער פעטיציע{{הערה|JTA 23 June 2005 Lev Krichevsky|כיוון=שמאל}}.

גאלדשמידט איז דעפארטירט געווארן פון רוסלאנד אין סעפטעמבער 2005, אבער מען האט אים געלאזט צוריקקומען צו די קהילה דריי חדשים שפעטער נאך אן אינטערנאציאנאלע קאמפיין{{הערה|{{צייגט וועב|last=Agencies|first=News|url=http://www.haaretz.com/news/russian-jewish-groups-demand-answers-in-rabbi-deportation-case-1.170793|title=Russian Jewish groups demand answers in rabbi deportation case Israel News|publisher=Haaretz|date=27 September 2005|accessdate=3 November 2013}}}}. אין 2010 דורך ספּעציעלע באַפעלן פון רוסלאַנד'ס [[פרעזידענט|פּרעזידענט]], דמיטרי מעדוועדעוו, איז ער געמאכט געווארן אַ בירגער פון רוסלאַנד.

אין פרילינג פון 2009 איז גאָלדשמידט געווען גאסט-[[פראפעסאר]] אין די דעיוויס צענטער אין [[הארווארד אוניווערסיטעט|האַרוואַרד]]{{הערה|{{צייגט וועב|url=https://web.lists.fas.harvard.edu/archive/list/daviscalendar-list@lists.fas.harvard.edu/message/7XF4AYYOBQQGTGP5FL34ADOSALGBPHUO/|title=[Daviscalendar-list] Seminar Calendar, May 1-15, 2009|publisher=Lists.fas.harvard.edu}}}}.

אין 2011 איז גאלדשמידט אויסגעוויילט געווארן אלס פרעזידענט פון דער [[קאנפערענץ פון אייראפעאישע רבנים|קאנפערענץ פון אייראפעאישע רבנים]], א שירעם גרופע פון זיבן הונדערט אייראפעאישע רבנים, דורך איר שטייענדיגן קאמיטע{{הערה|{{קישור כללי|כתובת=https://vinnews.com/2011/06/28/london-rabbi-pinchas-goldschmidt-elected-president-of-the-conference-of-european-rabbis/|כותרת=London - Rabbi Pinchas Goldschmidt Elected President of the Conference of European Rabbis|אתר=VINnews|תאריך=יוני 28, 2011}}}}. פארדעם איז ער געווען פאָרזיצער פון דעם קאָמיטע.

סוף 2012, האט ער פארעפנטליכט א קריטיקירנדן ארטיקל קעגן דעם רבנות פון [[מדינת ישראל]] און אירע הויפט-רבנים. דערויף האבן די מיטגלידער פונעם פרעזידענטשאפט פונעם פּאראלעלן ארגאניזאציע [[צענטער פון אייראפעאישע רבנים]] ארויסגעגעבן א שטיצע-בריוו פאר די הויפט רבנים פון מדינת ישראל און פראטעסטירט "אויף יעדער פרואוו צו שאַטן דעם מעמד פון [[יונה מעצגער|הרב מעצגער]] און באַגרעניצן זיינע טריט דורך פארשידענע פאקטארן און קענען פירן צו חילול השם."

דעם 27סטן יולי 2016 האט דער [[פראנקרייך|פראנצויזישער]] רעגירונג אים געמאכט פאר א טשעוואליער פונעם נאציאנאלן ארדער פון דער לעגיאָן פון כבוד פאר'ן ביישטייערן צו פארשטארקן די באציאונגען צווישן רוסלאנד און פראנקרייך.

ער האָט אדרעסירט דעם [[סענאט|יו.עס. סענאט]], דעם אי.יו. [[פארלאמענט|פּאַרלאַמענט]], דעם קאָונסיל פון אייראָפּע, דער מדינת ישראל [[כנסת]], דער ישראל פּרעמיער [[בנימין נתניהו|נתניהו'ס]] "נֶאמָן קאָמיסיע", [[אוניווערסיטעט פון אקספארד|אָקספאָרד אוניווערזיטעט]], דער ארגאניזאציע פאר זיכערהייט און קאָאָפּעראציע אין אייראפע [[קאנפערענץ פון אייראפעאישע רבנים|קאנפערענץ]] אין בערלין איבער [[אנטיסעמיטיזם|אַנטיסעמיטיזם]], און [[הארווארד אוניווערסיטעט|האַרוואַרד אוניווערזיטעט]], דיסקוטירנדיג די צושטאנד פון די אידישע קהילה און דראאונגען צו איר{{הערה|{{צייגט וועב|url=http://www.csce.gov|title=CSCE :: Commission on Security and Cooperation in Europe|publisher=Csce.gov}}}}.

אין 2008 האָט דער [[זשערוסאלעם פאסט|זשערוסאלעם פּאָסט]] געשטעלט גאָלדשמידט אויפן 31סטן אָרט אין איר יערליכער רשימה פון די פופציג מערסטע איינפלוסרייכע אידן אין דער וועלט{{הערה|{{צייגט וועב|url=https://www.jpost.com/50-most-influential-jews/31-Rabbis-Berel-Lazar-and-Pinchas-Goldschmidt-565500|title=31. Rabbis Berel Lazar and Pinchas Goldschmidt}}}}.

ביי דער [[רוסישע אינוואזיע פון אוקראינע|רוסלאנד-אוקראינע מלחמה]] אין מערץ 2022, איז ער אומגעראכטן אַוועק פון רוסלאנד, ווי ער האט געזאגט, צו העלפן זיין פאטער. ער האָט באַשטימט זיין דעפּוטאַט, הרב דוד יאָשובייעוו, אַלס זיין נאָכפאָלגער – און האָט געמאָלדן אַז ער וועט ווייטער דינען אלס ראש בית-דין פון די [[קהל פון זעלבסטשטענדיגע שטאטן]] און באַלטישע לענגער. די ערשטע וואָכן נאָך זיין אַוועקפאָרן איז הרב גאָלדשמידט געווען אין די הויפּטשטעט פון מזרח-אייראָפּע, ערשט אין [[אונגארן]], און געהאָלפן אידישע פליטים פון אוקראַינע, אָבער אין א געוויסער פונקט איז ער אָנגעקומען קיין ארץ ישראל און איז שוין זינט דעמאָלט אין ישראל. לויט א [[טוויטער|טוויט]] פון זיין שניר, זשורנאַליסט אביטל טשיזשיק-גאָלדשמידט, האט ער פארלאזט רוסלאנד נאכדעם וואס ער איז געדריקט געווארן דורך די אויטאריטעטן צו אויסדריקן שטיצע פאר דער מלחמה אין אוקראינע - און ער האט זיך אנטזאגט דאס צו טאן. זיין קהילה אין מאסקווע האט דאס אפגעלייקנט{{הערה|{{ynet|איתמר אייכנר|הרב של מוסקבה סירב לתמוך במלחמה – ונאלץ לעזוב את רוסיה|judaism/article/sk9eyds005|יוני 7, 2022}}}}.

אין יולי 7 2022 האט ער רעזיגנירט פון זיין שטעלע אלס הויפט רב פון מאסקווע און פארזיצער פונעם מאסקווער בית דין{{הערה|{{קישור כללי|הכותב=Cnaan Liphshiz|כותרת=In exile from Russia, Pinchas Goldschmidt is formally out as Moscow’s chief rabbi after 29 years|אתר=Jewish Telegraphic Agency|תאריך=יולי 6, 2022|כתובת=https://www.jta.org/2022/07/06/global/exiled-from-russia-pinchas-goldschmidt-is-formally-out-as-moscows-chief-rabbi-after-29-years}}}}.

== פערזענליכע לעבן ==
ער איז חתונה געהאט מיט דרה, א געבוירענע אין די [[פאראייניגטע שטאטן]] און ער איז א פאטער פון זיבן קינדער.

==דרויסנדיגע לינקס==
* [http://www.jewishcom.ru/ גאלדשמידט'ס אפיציעלער וועבזייטל]

== רעפערענצן ==
{{רעפערענצן}}

{{גרונטסארטיר:גאלדשמידט, פנחס}}
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
[[קאַטעגאָריע:שווייצער רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:רבני רוסלאנד]]
[[he:הרב פנחס גולדשמידט]]