באַקוקן דעם קאוד פון רבי אהרן הגדול פון קארלין

{{אישיות רבנית
| שם = רבי אהרן פערלאוו
| שם בשפת המקור =
| תמונה =
| כיתוב =
| תואר = רבי אהרן הגדול פון קארלין
| תאריך לידה = [[1736]]
| מקום לידה = [[יאנאווא]]
| תאריך פטירה = [[1772]]
| מקום פטירה =
| סיבת המוות =
| מקום קבורה =
| תאריך לידה עברי = [[ה'תצ"ו]]
| תאריך פטירה עברי = [[י"ט ניסן]] [[ה'תקל"ב]]
| מקום מגורים =
| מקום פעילות =
| תחומי עיסוק =
| רבותיו = [[רבי דוב בער פון מעזריטש]]
| בת זוג =
| אב =
| אם =
| צאצאים =
|תפקיד1={{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = אדמו"ר
| למניין = ערשטער
| התחלת כהונה =
| סיום כהונה =
| הקודם בתפקיד =
| הבא בתפקיד = [[רבי שלמה פון קארלין]]
}}
| חתימה =
}}
רבי '''אהרן פערלאוו פון קארלין''' ([[ה'תצ"ו]] ([[1736]]) – [[י"ט ניסן]] [[ה'תקל"ב]] ([[22סטן אפריל]] [[1772]])) איז געווען פון די ערשטע [[חסידות|חסידי'שע]] [[אדמו"ר|רבי'ס]], א [[תלמיד]] פון [[רבי דוב בער פון מעזריטש|מעזריטש'ער מגיד]], איינער פון די גרעסטע פארשפרייטער פון תורת ה[[חסידות]] אין די [[ליטא]] געגנט, און דער גרינדער פון [[קארלין (חסידות)|קארלין דינאסטיע]]. ער ווערט אנגערופן רבי '''אהרן הגדול'''.

== ביאגראפיע ==
געבוירן געווארן אין [[יאנאָוואַ]] צו יעקב און פּערעל{{הערה|[http://www.hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=28727&pgnum=156 פון זײַן מוטערס נאָמען, פּערעל, שטאמט די פאַמיליע נאמען פון דער קאַרלינער דינאַסטיע - "פּערלאָוו"].}} אין זיין יוגנט האָט ער געלערנט אַ סך ש"ס און פוסקים. אונטער דער השפּעה פון זיין מוטערס ברודער, רבי מנלי פון קארלין, איז ער געווארן נאנט צו [[רבי דוב בער פון מעזריטש|"מעזריטש'ער מגיד"]], וועלכער האט איבערגענומען דער [[בעל שם טוב]], און איז געוואָרן איינער פון זיינע חשוב'ע תלמידים. נאך ווען זיין [[רבי]] האט געלעבט האט ער שוין געגרינדעט דעם חסידישן צענטער אין דער שטאָט [[קאַרלין]] (איצט אַ [[פאָרשטאָט]] אין דער שטאָט [[פּינסק]] אין [[ווייסרוסלאַנד]]). אינאיינעם מיט [[רבי מנחם מענדל פון וויטעבסק]] האָט ער פאַרשפּרייט די תורת החסידות איבער גאנץ ליטא. א באווייז איבער זיין גרויסע השפּעה איז דער פאַקט אַז די [[מתנגדים|קעגנערס פון דער חסידישער באַוועגונג]] וואָס האָבן אָנגעהויבן אַרבעטן אין דער צייט, פלעגן רופן אַלע חסידים “קארלינ'ערס”{{מקור}}.

איינע פון די אייגנשאפטן פון זיין שיטה איז געווען דער מנהג צו דאווענען מיט התרגשות און התלהבות ביז א געשריי. די פירערשאפט עקזיסטירט ביז היינט אינעם קארלין הויף. ר' אהרן, וועלכער האט געהאט א [[נגינה|מוזיק'אלישן]] חוש, איז דער מחבר פון דעם באקאנטן זמר '''[[יה אכסוף]]'''. דער זמר איז איינער פון די איינציקע חסידישע זמירות וואָס זענען אַריין אין [[זמירות שבת]] און ווערט געזונגען ביזן היינטיקן טאָג אין אַ גרויסן טייל פון די חסידישע הויפן, אין עטלעכע ניגונים. לויט ווי סאיז מקובל ביי חסידים, איז דער זמר געשאַפן געוואָרן אויפן באַפעל פון זיין רבין, דער מגיד.

ר' אהרן האט זיך אסאך באהאנדלט מיט [[תשובה#בעל תשובה|קירוב רחוקים]]. לויט דעם וואס ווערט דערציילט{{הערה|ישראל סבא ז' י"ח}} האט ער צוריקגעקערט צום אידישן רעליגיע בערך אכציג טויזנט אידן.

ר' אהרן איז אוועק אין זיין יוגנט, ווען ער איז געווען בלויז 36 יאר אלט. אויף זיין מצבה אויפן [[בית החיים]] אין קארלין שטייט געשריבן:"זכה וזכה את הרבים כמה וכמה פעמים ומסר את נפשו במסירות נפש על זה, לפי שכלו לזכות את הרבים והיה מוכיח לרבים בתוכחת מגולה ואהבה מסותרת לקרב את ישראל לאביהם שבשמים וליחדם בייחוד גמור".

זיינע דברי תורה זענען געברענגט געווארן אין די כתבים פון זיינע תלמידים, און בפרט אין די ספרים פון זיין אייניקל [[רבי אהרן פון קארלין (דער צווייטער)]], מחבר פונעם ספר "בית אהרן". דעם ארט פון רבי אהרן הגדול האט איבערגענומען זיין תלמיד און חבר, [[רבי שלמה פון קארלין]], וועלכער איז אויך געווען פאראנטווארטליך פאר דער דערציאונג און חינוך פון [[רבי אשר פון סטאלין (דער ערשטער)]], דער זון פון רבי אהרן, און דעם דריטן [[אדמו”ר|רבי]] אין דער דינאסטיע.

דער קארלינ'ער דינאסטיע איז פארצווייגט, צווישן די וואס קומען פון זיי זענען [[לודמיר]], [[לעכאוויטש]], [[קאָברין]], [[סלאנים]] און [[קאָדינאָוו]].

== פאמיליע ==
רבי אהרן און זיין ווייב לאה האבן געהאט פיר קינדער:
* זייער עלטסטער זון, רבי יעקב{{הערה|[http://www.hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=13104&st=&pgnum=102 א ברייטער באשרייבונג איבער אים].}} ואס איז ארויף קיין [[ארץ ישראל]] און האט געוואינט אין [[צפת]] און אין [[טבריה]].
* רבי אשר - שפעטער דער רבי פון קארלין.
* חיה שרה, די ווייב פון רבי [[מרדכי פון טשערנאביל]].
* און רבקה, די ווייב בזיווג שני פון רבי שלום שכנא אלטשולער{{הערה|נאך די פטירה פון זיין ווייב דבורה לאה, טאכטער פון [[בעל התניא]].}}.

== דרויסנדע לינקס ==
{{מיזמים|ויקיציטוט=אהרן הגדול מקרלין}}
* {{אוצר ישראל|א|180|אהרן בן יעקב מקרלין|עמוד=164}}
* ר' אהרן ב"ר יעקב מקארלין (ר' אהרן הגדול), בתוך: [[דב ליפץ]] (מרכז המערכת), [[נתן גורן]] [ואחרים] (מערכת), '''יהדות ליטא''', כרך ג, ספר א: "אישים", תל אביב: [[עם הספר (הוצאת ספרים)|עם הספר]], תשכ"ז, עמ' 25 ({{ספרי יזכור||ליטא|2866}}, תמונה 1223).
*{{אנצ דעת|94}}
*א. אברהם שוורץ, [http://www.hebrewbooks.org/30426 מייסד חסידות קארלין], בעלון "אור הגנוז", גיליון ו', שבט-ניסן תשמ"ח, עמ' 26–36 {{PDF}}
*[http://www.tog.co.il/he/Article.aspx?id=619 רבי אהרן הגדול מקרלין], באתר טוג
*[http://www.piyut.org.il/textual/502.html קה אכסוף], באתר [[הזמנה לפיוט]]
*{{דעת|[[מ.ש. גשורי]]|daat/kitveyet/mahanaim/nigunim1-2.htm|ניגונים וזמירות לשבת}}

== רעפערענצן==
{{הערות שוליים}}
{{מיון רגיל:פרלוב, אהרן}}

{{סדרה|הקודם= - |הבא= רבי [[שלמה מקרלין]]  |רשימה= [[אדמו"ר]]י [[חסידות קרלין|קרלין]]}}
[[:קאטעגאריע:תלמידי המגיד ממזריטש]]
[[:קאטעגאריע:אדמו"רי קרלין]]
[[:קאטעגאריע:רבנים בלארוסים]]
[[:קאטעגאריע:רבנים ליטאים]]
[[:קאטעגאריע:קרלין: רבנים]]
{{ו}}
אכטונג: בלויז אריינלאגירטע באניצער קענען רעדאגירן בלעטער אויף המכלול.
מיר ווארטן אויף אייערע הוספות! ביטע זיך איינשרייבן אדער אריינלאגירן.