באַקוקן דעם קאוד פון רוי:ארץ ישראל יישוב בעת'ן ערשטן וועלט קריג

{{אימיגראציע גרופעס}}
בשעת דעם [[ערשטן וועלט קריג]] האט געהערשט אויף [[ארץ ישראל]] די [[אטאמאנישע אימפעריע]] (די טערקן) וואס האבן געמאכט שווערע [[גזירה|גזירות]] אויף דעם אידישן יישוב אין ארץ ישראל. דער לאגע איז געקומען צום ענד אין יאר [[ה'תרע"ח]] ; [[1918]] ווען די [[גרויסבריטאניע|בריטן]] האבן איינגענומען די טערקישע אימפעריע.

== די שוועריקייטן וואס האט באהערשט אויף די אידן אין ארץ ישראל ==
* בשעת דעם ערשטן וועלט קריג האבן די אידן אין ארץ ישראל געליטן פון שטארקער ארימקייט, ווייל דער עיקר פרנסה פון די אידן פאר דער ערשטער וועלט קריג איז געווען פון [[עקספארט]]ן [[פרוכט]] קיין [[חוץ לארץ]], און ביי די [[פרומע]] פון אנשי [[יישוב הישן]] פון באקומען [[כספי חלוקה]] פון [[נדיב]]ים אין חוץ לארץ, אבער זינט דער ערשטער וועלט קריג וואס מען האט פארשפארט אלע גרעניצן האבן די אידן געבליבן אָן קיין [[פרנסה]].

* אויסער דעם האבן די [[טערקיי|טערקן]] ארויפגעלייגט אויף די אידן שווערע מלחמה-[[שטייער]] און גענומען פון די אידן [[בהמה|בהמות]], [[ווערקצייג]], [[עסנווארג]] און נאך...

* צודערצו איז געווען אן א שרעקליכער [[געפאר]] וואס האט זיך פארפלייצט א [[היישעריק]]-מכה וואס האט פארדארבן אלע איבעריגע [[פלאנץ|פלאנצונגען]].

* אויך האט זיך צעשפרייט עטליכע שווערע [[מגיפה|מגיפות]] וואס האט דערארגעט פיל מענטשן. אזוי זענען די אידן געבליבן אָן גארנישט. פיל זענען [[שטארבן|געשטארבן]] פון [[הונגער]] און פון מגיפות.

דער באציאונג צווישן די טערקישע [[רעגירונג]] מיט די אידן איז געווען זייער שלעכט, ווייל רוב פון די [[אימיגראציע גרופעס]] זענען געווען פון די [[איינשטימונג רעגירונגס]] (ווי [[רוסלאנד]] און נאך...) און דערפאר האבן די טערקן פארדאכט די אידן אלס [[שפיאן|שפיאנער]] וואס וועלן העלפן די בריטן צו מלחמה האלטן קעגן זיי, און דערפאר האבן די טערקן געפאדערט פון א טייל אידן צו מאביליזירן צו די טערקישע [[ארמיי]], און פון א טייל אידן פארלאזן די [[לאנד]] דורך [[עגיפטן]], אויך האבן זיי פארבאטן פון די אידן צו טראגן [[געווער]], האלטן [[פאסט מארקע]]ס, שרייבן בריוון אויף די [[אידיש]]ע אדער [[העברעיש]]ע [[שפראך]], לערנען אין די [[שולע]]ס נאר אויף [[טערקיש]], הויפהייבן די [[ישראלישע פאן]].

ביי דער ענדע פון דעם ערשטן וועלט קריג איז אראפ די צאל פון די אידישע איינוואוינער אין ארץ ישראל פון 84 טויזנט צו 56 טויזנט.

[[קאַטעגאָריע:אידישע היסטאריע]]
[[קאַטעגאָריע:פאלעסטינע|יישוב]]
[[קאַטעגאָריע:ערשטע וועלט מלחמה]]
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]] 
{{קרד/ויקי/יידיש}}