רוי:פאטענץ

פאטענץ ((העברעיש: "חזקה", ענגליש: "exponentiation")) איז אן אריטמעטישע אפעראציע אויף צאלן. דער פשוטסטער אופן פון פאטענץ איז איבערגעחזרטע טאפלונג. מען שרייבט א פאטענץ מיט א מדרגה אדער כפל אנצייגער; די מדרגה שרייבט מען קליינטשיק, אויבן, ביי דער רעכטער זייט פונעם נומער, אזוי: $\ A^{b}$, און דאס צייכנט אן צו טאפלען דעם באזיס נומער A מיט זיך אליין אזוי פיל מאל ווי די מדרגה b ווייזט.

צום ביישפיל: ווען עס שטייט פאר אונז דער טערמין $\ 3^{4}$ דארפן מיר טאפלען דעם 3 מיט זיך אליין 4 מאל. $\ 3\times 3\times 3\times 3$ וואס קומט אויס $\ 81$. און מען זאגט עס ארויס "דריי צום פערטן כח" אדער "דריי צו דער פערטער מדריגה".

א מדריגה איז חל נאר אויפן באזיס נומער. צב"ש אויב דער באזיס נומער איז מיט א מינוס, דאפלען מיר ניט דאס מינוס סיידן אויב דער באזיס נומער מיטן מינוס זענען מיט קלאמערן. למשל

$\ (-3)^{4}=(-3)\cdot (-3)\cdot (-3)\cdot (-3)=81$

$\ -3^{4}=-3\cdot 3\cdot 3\cdot 3=-81$

באשטימטע וועגן ווי צו רעכענען איינלערנונגען מיט מדרגות.

• $a^{m}\cdot a^{n}=a^{m+n}$

• ${\frac {a^{m}}{a^{n}}}=a^{m-n}$

• ${(a^{m})}^{n}=a^{m*n}$

• $a^{n}\cdot b^{n}={(a\cdot b)}^{n}$

• ${\frac {a^{n}}{b^{n}}}={({\frac {a}{b}})}^{n}$

• $a^{-n}={\frac {1}{a^{n}}}$

ביישפילן

$4^{3}\cdot 4^{5}=4^{3+5}=4^{8}=65536$

${\frac {4^{5}}{4^{3}}}=4^{5-3}=4^{2}=16$

${(2^{3})}^{4}=2^{3*4}=4096$

$3^{3}\cdot 4^{3}={(3\cdot 4)}^{3}=12^{3}=1728$

${\frac {6^{4}}{3^{4}}}={({\frac {6}{3}})}^{4}=2^{4}=16$

• ווען איינער וויל זאגן 100000 קען ער אויך שרייבן: $\ 10^{5}$, וואס מען זאגט ארויס: 10 צום פינעפטן כוח.

• דאס ווערט גענוצט אסאך אין נומערן סיסטעם און איז אויף וואס א נומערן סיסטעם איז געבויט. לויט וויפיל סימבאלן מען האט איז וויפיל מען קען ציילן אין א קאלום, וואס יעדע קאלום מיינט די באזע פון די נומערן סיסטעם צום כוח פון דער קאלום. למשל די דריטע קאלום אין דעסימאל איז די הונדערטער קאלום ווייל עס איז 10 צו דער צווייטער מדרגה (די ערשטע קאלום איז אלעמאל די נול קאלום).

זעה אויך

• נומערן סיסטעם

דער בלאט קומט פון יידיש-וויקיפעדיע.
אריגינעלער בלאט • ערלויבעניש cc-by-sa 3.0.

דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!