35,369
רעדאגירונגען
ק
דעסקריפציע: שטאט אין עסטרייך
(קרדיט + קטגוריות) |
ק (דעסקריפציע: שטאט אין עסטרייך) |
||
| (7 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|שטאט אין עסטרייך}} | |||
{{יישוב | {{יישוב | ||
|סארט יישוב= שטאָט | |סארט יישוב= שטאָט | ||
| שורה 5: | שורה 6: | ||
|באשרייבונג= דער "מאריען זייל" און דאס צענטראלע פלעצל אין וויענער נוישטאדט. | |באשרייבונג= דער "מאריען זייל" און דאס צענטראלע פלעצל אין וויענער נוישטאדט. | ||
|אמשפראך נאמען= Wiener Neustadt | |אמשפראך נאמען= Wiener Neustadt | ||
|הערב= | |הערב= ||קאארדינאטן = {{coord|47|49|N|16|15|E|display=inline,title}} | ||
|קאארדינאטן = {{coord|47|49|N|16|15|E|display=inline,title}} | |||
|שטח= 60.89 | |שטח= 60.89 | ||
|הייך= 265 | |הייך= 265 | ||
| שורה 16: | שורה 16: | ||
==היסטארישע איינצלהייטן== | ==היסטארישע איינצלהייטן== | ||
די שטאט איז געגרינדעט געווארן דורך דעם עסטרייכישן הערצאג לעאפאלד דער פינפטער , וועלכער האט פינאנצירט איר בוי פונעם אויסלייז-געלט וועלכע איז אים באצאלט געווארן דורך [[ענגלאנד]] כדי צו באפרייען זייער [[קעניג]] ריטשארד דער ערשטער ([[ענגליש]]: Richard I the Lionheart), וועלכער איז אפגעהאלטן געווארן ביי אים אלס א גייזל (ענגליש: hostage, [[העברעאיש]]: בן ערובה), אין דעם עסטרייכישן שטעטל דארנשטיין. דער נאמען "וויענער ניישטאט" איז באניצט געווארן אורשפרינגליך אלס א נאמען פון א פעסטונג וואס איז אויפגעשטעלט געווארן מיט א ציל צו באשיצן די שטאט פונעם דערנעבנדיגן לאנד [[אונגארן]]. די שטאט האט באקומען ספעציעלע רעכטן כדי צו דערלאנגען פאר איר די מעגליכקייט צו וואקסן און זיך אויסצואנטוויקלען. | די שטאט איז געגרינדעט געווארן דורך דעם עסטרייכישן הערצאג לעאפאלד דער פינפטער, וועלכער האט פינאנצירט איר בוי פונעם אויסלייז-געלט וועלכע איז אים באצאלט געווארן דורך [[ענגלאנד]] כדי צו באפרייען זייער [[קעניג]] ריטשארד דער ערשטער ([[ענגליש]]: Richard I the Lionheart), וועלכער איז אפגעהאלטן געווארן ביי אים אלס א גייזל (ענגליש: hostage, [[העברעאיש]]: בן ערובה), אין דעם עסטרייכישן שטעטל דארנשטיין. דער נאמען "וויענער ניישטאט" איז באניצט געווארן אורשפרינגליך אלס א נאמען פון א פעסטונג וואס איז אויפגעשטעלט געווארן מיט א ציל צו באשיצן די שטאט פונעם דערנעבנדיגן לאנד [[אונגארן]]. די שטאט האט באקומען ספעציעלע רעכטן כדי צו דערלאנגען פאר איר די מעגליכקייט צו וואקסן און זיך אויסצואנטוויקלען. | ||
[[טעקע:Theresianische Militaerakademie DSC 6487w.jpg|קליין|לינקס|די פעסטונג און די מיליטערישע אקאדעמיע אין וויענער ניישטאט]] | [[טעקע:Theresianische Militaerakademie DSC 6487w.jpg|קליין|לינקס|די פעסטונג און די מיליטערישע אקאדעמיע אין וויענער ניישטאט]] | ||
| שורה 34: | שורה 34: | ||
==די אידישע געמיינדע אין וויענער ניישטאט== | ==די אידישע געמיינדע אין וויענער ניישטאט== | ||
די ערשטע דאקומענטאציע וואס צייגט א באווייז אויף דער אנוועזנהייט פון דער אידישע געמיינדע אין דער שטאט, געפינט זיך אין א פארארדענונג פון יאר 1239 וועלכע האט ארויסגעגעבן פרידריך דער צווייטער, דער הערצאג פון עסטרייך. אין דער פארארדענוג זענען ארויסגעגעבן געווארן בארופליכע | די ערשטע דאקומענטאציע וואס צייגט א באווייז אויף דער אנוועזנהייט פון דער אידישע געמיינדע אין דער שטאט, געפינט זיך אין א פארארדענונג פון יאר 1239 וועלכע האט ארויסגעגעבן פרידריך דער צווייטער, דער הערצאג פון עסטרייך. אין דער פארארדענוג זענען ארויסגעגעבן געווארן בארופליכע אפגרעניצונגען וועלכע מ'האט באשטימט פאר די געמיינדע מיטגלידער. ווארשיינליך עס האט זיך גערעדט פון אן איינגעשטעלטער געמיינדע וואס פלעגט פארמאגן א [[שוהל]] און [[בית החיים]]. אור-אלטע מציבות וואס זענען אנטדעקט געווארן אין דעם בית החיים זענען דאטירט געווארן אנפאנג פון דער ענדע פונעם [[13טן י"ה|13טן יארהונדערט]]. אין דער שטאט איז געווען טעטיג רבי ישראל איסערלען (1390-1460), וואס איז געווען גאר א חשוב'ער פוסק פון דעם אשכנז'ישן אידנטום. | ||
אויכעט פאר א שטיקל צייט האט געוואוינט דארט רבי משה בן חסדאי טאקו, דער בעל מחבר ספר "הכתב תמים", און נאך זיין פטירה איז ער באערדיגט געווארן דארט. | אויכעט פאר א שטיקל צייט האט געוואוינט דארט רבי משה בן חסדאי טאקו, דער בעל מחבר ספר "הכתב תמים", און נאך זיין פטירה איז ער באערדיגט געווארן דארט. | ||
נאך א טעטיגע און א באקאנטע פערזענליכקייט אין דער אידישער געמיינדע פון וויענער ניישטאט איז געווען רבי שלום פון ניישטאט, פון וועמען זענען דער מהרי"ל, רבי יצחק אייזיק פון טיראנא און רבי דוסא בן משה, דער "גרעק" פון ווידין. אין יאר [[1496]] זענען די אידן פארטריבן געווארן דורך דעם קייזער פון דער [[הייליגע רוימישע אימפעריע|הייליגער רוימישע אימפעריע]], מקסימיליאן דער ערשטער, און אין יאר [[1497]] איז די שוהל ליידער פארוואנדלט געווארן אין א קירכע. אין יאר [[1848]] האבן זיך אידן ווידער באזעצט אין דער שטאט, אבער טראצדעם, נאר אין יאר [[1889]] האבן זיי באקומען ערלויבעניש אויפצושטעלן אן | נאך א טעטיגע און א באקאנטע פערזענליכקייט אין דער אידישער געמיינדע פון וויענער ניישטאט איז געווען רבי שלום פון ניישטאט, פון וועמען זענען דער מהרי"ל, רבי יצחק אייזיק פון טיראנא און רבי דוסא בן משה, דער "גרעק" פון ווידין. אין יאר [[1496]] זענען די אידן פארטריבן געווארן דורך דעם קייזער פון דער [[הייליגע רוימישע אימפעריע|הייליגער רוימישע אימפעריע]], מקסימיליאן דער ערשטער, און אין יאר [[1497]] איז די שוהל ליידער פארוואנדלט געווארן אין א קירכע. אין יאר [[1848]] האבן זיך אידן ווידער באזעצט אין דער שטאט, אבער טראצדעם, נאר אין יאר [[1889]] האבן זיי באקומען ערלויבעניש אויפצושטעלן אן | ||
| שורה 41: | שורה 41: | ||
{{יתום}} | {{יתום}} | ||
{{DEFAULTSORT: וויענער ניישטאט}} | {{DEFAULTSORT: וויענער ניישטאט}} | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:שטעט אין עסטרייך]] | ||
{{אייראפע | {{שטומף|געאגראפיע פון אייראפע}} | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:וינר נוישטאדט]] | |||
[[קאַטעגאָריע:וויקידאטא דעסקריפציע]] | |||